مقایسه جنگو با فلسک؟ Django بهتر است یا Flask؟

در دنیای برنامه نویسی وب با پایتون (python) کمتر کسی رو میشه پیدا کرد که اسم فریم ورک های Django و Flask به گوشش نخورده باشه. فلسک و جنگو هر دو از بهترین فریم ورک های پایتون در زمینه برنامه نویسی تحت وب هستند.

از اونجایی که برای استفاده از django و flask نیاز به درک کافی از پایتون دارید میتونید به صورت رایگان در دوره آموزش پایتون شرکت کنید و اگر آشنایی با python ندارید میتونید مقاله پایتون چیست؟ رو مطالعه کنید.

اگر احساس گمراهی می کنید و با خودتون میگید که جنگو بهتره یا فلسک؟ کدام مناسب تره؟ و چه تفاوت هایی دارن؟ تا آخر این مقاله حتما به این جواب ها میرسید.

Django یک فریم ورک Full-Stack وب قدرتمند و سطح بالای پایتونی است که اولین نسخه از اون سال 2005 معرفی شد. جنگو با شعار "فریم ورکی برای کمال گرایان با مهلت محدود" شناخته میشه که برای توسعه سریع پروژه های پیچیده طراحی شده. 

با کمترین میزان کد در جنگو میتونید به سرعت برنامه های وب بسازید که با امکانات خیلی زیادی که داره روند توسعه پروژه های پیچیده رو خیلی سریع میکنه که همین موضوع اون رو یک انتخاب ایده آل برای خیلی از پروژه ها میکنه.

django امکانات و ویژگی های خیلی زیادی داره که میتونید برای اطلاعات بیشتر مقاله جنگو چیست؟ رو مطالعه کنید.

Flask برخلاف جنگو یک میکرو فریم ورک است که در سال 2010 معرفی شد که به نسبت جنگو جدیدتر است. تمرکز فلسک روی سادگی و انعطاف پذیریه که با حداقل تنظیمات اولیه توسعه دهنده بتونه پروژه خودش رو شروع کنه. 

این سادگی فلسک اون رو برای پروژه هایی که به امکانات کمتری نیاز دارن و پیچیدگی کمتری دارن به یک گزینه مناسب تبدیل کرده چون توی چنین پروژه هایی نیازی به حجم عظیمی از امکانات نداریم که سراغ فریم ورک جنگو بریم که باعث پیچیدگی اضافی توی پروژه بشه.

در فلسک اگر ویژگی و امکاناتی نیاز داشته باشید مجبورید از ابزار های خارجی استفاده کنید چون برخلاف جنگو همراه امکانات داخلی زیادی نیست.

برای نشون دادن تفاوت فریم ورک های جنگو و فلسک باید اون ها رو توی زمینه های مختلف با هم دیگه مقایسه کنیم چون هر فریم ورک و تکنولوژی مزایا و معایب خودش رو داره و هیچکدوم بی نقص نیستن و الزاما یک فریم ورک برای همه پروژه ها بهترین انتخاب نیست.

در سرعت توسعه فریم ورک جنگو حرف ها برای گفتن داره. جنگو به صورت پیشفرض بسیاری از بخش های یک برنامه تحت وب رو مدیریت میکنه و به توسعه دهنده این اجازه رو میده که بیشتر روی منطق برنامه تمرکز کنه. django با ارائه بسیاری از امکانات در پروژه های بزرگتر و پیچیده تر روند توسعه تا حد خیلی زیادی کوتاه میکنه که خیلی میتونه کمک کننده باشه.

از طرف دیگر وقتی پروژه کوچیک تر است استفاده از جنگو بهترین انتخاب نیست، اینجاست که Flask به عنوان جایگزین جنگو کار رو انجام میده. توی برنامه های کوچیکتر فلسک با به حداقل رساندن تنظیمات اولیه، روند انجام چنین پروژه هایی رو تا حد امکان کوتاه کرده.

اگر برنامه شما به دیتابیس هایی مثل MySQL، PostgreSQL، Oracle یا به طور کلی دیتابیس های SQL یا رابطه ای (relational database) نیاز دارد جنگو میتواند گزینه مناسب تری باشد چون جنگو پشتیبانی خوبی از این دیتابیس ها داره.

نکته: جنگو صورت رسمی از دیتابیس های NoSQL پشتیبانی نمی کند هر چند میشه از دیتابیس های non-relational در جنگو استفاده کرد ولی به خوبی دیتابیس های relational پشتیبانی نمی شود.

اگر برنامه شما نیاز به دیتابیس های NoSQL یا غیر رابطه ای (non-relational database) داره Flask میتونه انتخاب بهتری باشه از اونجایی که فلسک ساختار منعطفی و آزادی داره، دست توسعه دهنده توی اتصال دیتابیس های مختلف بازه فقط نیازه که تنظیمات لازم برای هر دیتابیس انجام بشه.

django با داشتن ORM قدرتمند داخلی ارتباط برقرار کردن با دیتابیس رو خیلی ساده کرده از طرف دیگه فلسک ORM داخلی ندارد و باید از کتابخانه های خارجی مثل SQLAlchemy استفاده کرد.

جنگو با داشتن یک سیستم پنل مدیریت قدرتمند بار زیادی رو از دوش توسعه دهنده ها بر میداره و روند توسعه رو خیلی کوتاه میکنه. پنل مدیریت جنگو به طور کامل نیاز خیلی از پروژه ها رو برطرف میکنه و با کتابخانه هایی که برای جنگو وجود داره میشه ظاهر اون رو تغییر داد از طرف دیگه فلسک به صورت پیش فرض پنل مدیریتی ندارد و باید به صورت دستی ساخته شود.

اگر تا به حال با هیچ یک از فریم ورک های وب کار نکردید احتمالا برای شما منحنی یادگیری جنگو کمی تند تر از فلسک است. از اونجایی که جنگو بخش ها و امکانات بیشتری داره، برای اینکه توسعه دهنده بتونه به خوبی از این فریم ورک استفاده کنه باید به درک خوبی از بخش های مختلف اون برسه.

از طرف دیگه شاید بشه گفت جنگو برای مبتدی ها مناسب تره، از اونجایی که جنگو خیلی از بخش های یک برنامه رو خودش مدیریت میکنه به برنامه نویسان مبتدی کمتر اجازه اشتباه میده ولی توسعه دهنده فلسک باید به درک خوبی از برنامه نویسی وب رسیده باشه تا بتونه برنامه های سطح بالا با این فریم ورک بسازه.

جنگو یک ساختار خاص و از پیش تعیین شده داره. این موضوع باعث حفظ ثبات در تیم ها و پروژه های بزرگ میشه چون به عنوان مثال وقتی یک برنامه نویس جدید به تیم اضافه میشه راحت تر با ساختار پروژه خودش رو وقف میده.

از طرف دیگه Flask ساختار پروژه ای خاصی نداره و این انعطاف پذیری رو در اختیار توسعه دهنده میزاره که هر طوری که به نظرش منطقی برسه ساختار برنامه رو ایجاد کنه، که این مسئله باعث میشه در پروژه های بزرگتر، نیازمند نظم و برنامه ریزی و هماهنگی بیشتری باشه.

به علت سبک بودن فلسک، کمی از جنگو سریع تر است چون امکانات و ویژگی های داخلی زیادی در فلسک وجود نداره که باعث سنگین شدن اون بشه.

نکته: اکثر توسعه دهنده های تازه کار این اشتباه رو میکنن که اگر فریم ورکی که برای توسعه انتخاب میکنن سریع ترین فریم ورکه پس الزاما نتیجه نهایی این میشه که اون برنامه سریع ترین برنامه است ولی الزاما در همه پروژها اینجوری نیست هر چند که انتخاب فریم ورک مهمه و بی تاثیر نیست ولی بحث performance به خیلی عوامل بستگی داره به عنوان مثال بیشتر بهینه سازی در بک اند در بخش بهینه سازی دیتابیس رخ میده پس مهم اینه که با فریم ورکی که کار میکنید تسلط خوبی داشته باشید.

جنگو که از سال 2005 معرفی شد به همراه community عظیم خودش به بلوغ و پختگی خیلی خوبی رسیده. همین موضوع باعث شده کتابخانه های خیلی زیادی برای کارهای مختف برای جنگو وجود داشته باشه که دیگه توسعه دهنده مجبور نباشه خیلی از کارها رو از اول شروع کنه.

از طرف دیگه فلسک جوان تر است ولی باز هم community قوی و قابل قبولی دارد ولی نسبت به جنگو کوچیک تر است و به نسبت منابع کمتری داره.

جنگو یک انتخاب ایده آل برای برنامه های وب پیچیده و بزرگ است چون با امکانات داخلی فراوان مثل ORM یا Template engine و سیستم احراز هویت و مدیریت کاربران امن و کلی امکانات دیگه روند توسعه رو برای توسعه دهنده ها تا حد زیادی ساده میکنه.

فلسک برای پروژه های کوچیک تا متوسط یک گزینه عالی است چون هیچ پیچیدگی اضافی به برنامه اضافه نمی کنه و زمان هایی که توسعه دهنده ها نیاز به انعطاف پذیری بیشتری توی توسعه داشته باشن قطعا فلسک یک انتخاب ایده آل است.

چند مثال:

• 1- اگر قصد ساخت یک سایت فروشگاهی بزرگ به همراه کلی امکانات داشته باشید قطعا جنگو انتخاب خیلی خوبیه به عنوان مثال سایت گیک باز، بخش Back-End اون با DRF یا Django Rest Framework ساخته شده و اگر آشنایی ندارید میتونید مقاله DRF چیست؟ رو مطالعه کنید.
• 2- اگر یک برنامه ساده ایستا است یا قرار است که API های RESTful ساده توسعه داده باشه قطعا Flask گزینه مناسبی است.
  اگر با RESTful API آشنایی ندارد مقاله RESTful API چیست؟ رو مطالعه کنید.

به طورکلی مقایسه جنگو و فلسک به صورت زیر است: